Báo động mất an toàn thực phẩm

8 tháng, hơn 1.000 người nhập viện vì ngộ độc thực phẩm

Chỉ trong thời gian ngắn, trên cả nước đã xảy ra nhiều vụ ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng khiến hàng trăm người phải nhập viện cấp cứu. Điển hình, tại Đồng Nai, tính đến ngày 6/5, số ca bệnh liên quan đến vụ ngộ độc đã lên đến 560 người sau khi ăn bánh mì tại cơ sở bánh mì cô Băng (phường Xuân Bình, TP Long Khánh).

Trong số đó, hơn 200 bệnh nhân đã xuất viện, 119 trường hợp theo dõi điều trị tại nhà, 12 ca nặng phải chuyển viện. Trước đó, Bệnh viện Đa khoa khu vực Long Khánh (Đồng Nai) tiếp nhận nhiều bệnh nhân nhập viện trong tình trạng nôn, tiêu chảy, sốt, đau bụng… Các bác sĩ chẩn đoán các bệnh nhân bị nhiễm trùng đường ruột và tiến hành chữa trị.

Sở Y tế Đồng Nai cho biết tiệm bánh mì cô Băng không có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP, không có giấy xác nhận tập huấn kiến thức về ATTP, giấy khám sức khỏe. Nguyên liệu, thực phẩm do tiệm tự chế biến từ nguồn nguyên liệu mua ở các cửa hàng nhỏ lẻ, không có hợp đồng mua nguyên liệu đầu vào.

Liên quan đến vấn đề này, Phó Cục trưởng Cục ATTP, Bộ Y tế Nguyễn Hùng Long đề nghị cơ quan chức năng Đồng Nai nhanh chóng truy nguồn gốc thực phẩm để xác định nguyên nhân gây ngộ độc hơn 500 người nhằm có phác đồ điều trị phù hợp.

Việc xác định vi trùng hay vi khuẩn, độc tố, xuất phát từ khâu chế biến nào, có trong thực phẩm nào là rất quan trọng, cần nhanh chóng có kết quả để cứu chữa bệnh nhân.

“Vụ ngộ độc sau ăn bánh mì ở TP Long Khánh (Đồng Nai) nếu đủ dấu hiệu hình sự phải chuyển công an điều tra, sai đâu xử đó mới đủ tính răn đe” – ông Nguyễn Hùng Long nhấn mạnh.

Cũng liên quan đến bánh mì, trước đó, tháng 9/2023 đã có 313 người bị ngộ độc thực phẩm sau khi ăn bánh mì tại hộ kinh doanh bánh mì Phượng 2, địa chỉ 02B Phan Châu Trinh, phường Minh An, TP Hội An (Quảng Nam).

Kết quả kiểm nghiệm cho thấy các mẫu thịt heo xá xíu, rau xà lách, rau răm, hành, dưa leo chế biến đều dương tính vi khuẩn Salmonella spp.

Hay mới nhất,tháng 3/2024 đã có 368 người và du khách bị ngộ độc sau khi ăn cơm gà Trâm Anh tại địa chỉ số 10 Bà Triệu, TP Nha Trang (Khánh Hòa). Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Khánh Hòa nhận định nguyên nhân gây ra ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn (Salmonella spp, Bacillus cereus, Staphylococcus aureus) trong các món: cơm, gà xé, gà nướng, mắm, xốt trứng, rau dưa chua, hành phi, súp canh…

Theo thống kê, chỉ trong vòng 8 tháng, từ tháng 9/2023 đến tháng 5/2024, cả nước đã xảy ra ba vụ ngộ độc lớn và hàng loạt vụ ngộ độc nhỏ khiến hơn 1.000 người nhập viện. Bộ Y tế đánh giá, sự việc ngộ độc tập thể khi ăn thực phẩm không phải mới, thời gian qua đã xảy ra ở nhiều địa phương trên cả nước.

Đặc biệt khi thời tiết nắng nóng oi bức, tình trạng ngộ độc thực phẩm rất dễ xảy ra. Bộ Y tế yêu cầu các địa phương quản lý chặt chẽ hơn trong việc cấp giấy phép kinh doanh, giấy phép bảo đảm vệ sinh ATTP với các cơ sở có chế biến thực phẩm. Đồng thời rà soát lại các cơ sở buôn bán thực phẩm nhỏ lẻ, thức ăn đường phố, tránh lặp lại vi phạm để bảo đảm vệ sinh ATTP.

Không chỉ trong Tháng hành động vì ATTP mà từ nay đến cuối năm 2024, đề nghị các địa phương cần tiếp tục làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền kết hợp với kiểm tra, giám sát việc chấp hành các quy định của pháp luật về ATTP tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh. Đặc biệt, cần tăng cường lấy mẫu kiểm nghiệm, đánh giá sớm nguy cơ mất ATTP; thu hồi, tiêu hủy sản phẩm không đạt tiêu chuẩn và kiên quyết xử lý nghiêm trường hợp có vi phạm.
Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Đình Hoa

Siết chặt quản lý

Theo đánh giá của Chính phủ, trong thời gian qua, công tác quản lý ATTP, ngăn ngừa ngộ độc thực phẩm đã được các bộ, ngành, địa phương quan tâm chỉ đạo và đạt nhiều kết quả.

Tuy nhiên, số vụ ngộ độc, số người mắc ngộ độc thực phẩm vẫn còn nhiều, riêng năm 2023 toàn quốc đã ghi nhận 125 vụ làm trên 2.100 người mắc và 28 người tử vong, có xu hướng gia tăng so với năm 2022. Gần đây, trên phạm vi cả nước vẫn ghi nhận một số vụ ngộ độc.

Những vụ ngộ độc gần đây cho thấy, mức độ và tần suất ngày càng tăng, đặt ra nhiều vấn đề đáng báo động đối với công tác bảo đảm ATTP. Điều đáng nói, có những vụ ngộ độc lớn xảy ra giữa lúc các địa phương đang trong cao điểm triển khai Tháng hành động vì ATTP (15/4 – 15/5) cho thấy, công tác quản lý ATTP vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập.

Tại Hà Nội, kết quả kiểm tra của các đoàn kiểm tra liên ngành ATTP cũng phát hiện, chỉ ra nhiều bất cập cần khắc phục. Theo đó, sau 2 tuần triển khai cao điểm Tháng hành động về ATTP, các đoàn liên ngành TP đã kiểm tra, giám sát gần 5.000 cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm và dịch vụ ăn uống, phát hiện gần 300 cơ sở vi phạm với tổng số tiền phạt trên 1,2 tỷ đồng.

Các lỗi vi phạm chủ yếu là thực phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không có hóa đơn, chứng từ liên quan đến hàng. Một số cơ sở phát hiện có côn trùng xâm nhập trong khu vực sản xuất, chế biến…

Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội Đặng Thanh Phong cho biết, 2 tuần qua, toàn TP đã vào cuộc khẩn trương, trách nhiệm. Riêng các đoàn kiểm tra liên ngành của TP tập trung kiểm tra đột xuất tại các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm.

“Để triển khai Tháng hành động Vì ATTP đạt hiệu quả, công tác kiểm tra, quản lý cần siết chặt hơn, xử lý nghiêm các vi phạm và công khai để người dân biết. Sau khi xử lý vi phạm, Ban Chỉ đạo ATTP các quận, huyện, thị xã phải dành thời gian giám sát, hậu kiểm việc khắc phục sai phạm của các cơ sở” – Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Vũ Cao Cương nhấn mạnh.

Để bảo đảm ATTP trong thời tiết nắng nóng, Giám đốc Sở ATTP TP Hồ Chí Minh Phạm Khánh Phong Lan khuyến cáo, người dân nên ăn chín uống sôi. Đồng thời cảnh báo nguy cơ mất ATTP đối với thức ăn đường phố, thức ăn trước cổng trường. Bởi đây là những hàng quán di động, hình thức bảo quản thực phẩm không nhiều hoặc rửa chén bát cũng khó.

Trước thực trạng số vụ ngộ độc thực phẩm có xu hướng gia tăng, Thủ tướng Chính phủ cũng vừa có Công điện số 44/CĐ-TTg ngày 3/5/2024 yêu cầu các bộ, ngành, địa phương triển khai các biện pháp ngăn ngừa, xử lý ngộ độc thực phẩm.

Trong đó, Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế chỉ đạo đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về nguy cơ ngộ độc thực phẩm và phòng ngừa ngộ độc thực phẩm, nhất là tại các điểm, khu du lịch, nhà ăn tập thể của trường học, khu công nghiệp, cơ sở thức ăn đường phố.

Đồng thời, Bộ Y tế tăng cường kiểm tra ATTP, xử lý nghiêm các vi phạm; nghiên cứu xây dựng, sử dụng có hiệu quả hệ thống cảnh báo sự cố ATTP; chỉ đạo cấp cứu, điều trị kịp thời cho người bị ngộ độc thực phẩm, bảo đảm tốt nhất cho sức khỏe, tính mạng người dân khi xảy ra ngộ độc thực phẩm…