Hơn 10 năm, dự án chợ đầu mối biên giới và khu sinh thái tại xã Thanh Thuỷ, huyện Thanh Chương, của Công ty Cổ phần Tân Long (có trụ sở tại thành phố Vinh) được tỉnh Nghệ An ký quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng. Tuy nhiên, đến nay vẫn dở dang với những dãy nhà đổ nát và bãi đất trống mọc đầy cỏ dại, thành nơi chăn thả trâu bò.

Theo phản ảnh của người dân địa phương, từ khi thu hồi đất, doanh nghiệp hứa sẽ biến nơi này thành khu chợ sầm uất, nhộn nhịp. Thế nhưng, dự án bỏ hoang năm hơn 10 năm nay, dân kiến nghị nhiều lần, nếu không làm thì nên trả lại đất cho họ canh tác… nhưng đến nay vẫn chưa thấy động tĩnh gì.

Theo Sở Công Thuơng Nghệ An, chợ đầu mối này có tổng diện tích quy hoạch ban đầu 117.003,15m2 (sau được điều chỉnh thành 135.837,22m2), với tổng kinh phí đầu tư trên 860 tỷ đồng với thời gian hoạt động là 50 năm. Ngày 5/12/2012 UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định số 4896/QĐ.UBND-CN phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng dự án chợ đầu mối khu vực biên giới và khu kinh doanh tổng hợp tại xã Thanh Thủy.

Sau khi được phê duyệt, Dự án chợ đầu mối được triển khai theo quyết định của UBND tỉnh Nghệ An vào năm 2012, bao gồm nhiều hạng mục khác nhau. Công trình được xây dựng tại khu đất phía đông đường Hồ Chí Minh, thuộc thôn Thuỷ Phong, xã Thanh Thuỷ với diện tích gần 12ha, do một công ty đóng trên địa bàn TP. Vinh thực hiện.

Sau khi được bàn giao mặt bằng, đến thời điểm hiện tại, chủ đầu tư mới chỉ giải phóng mặt bằng được trên 80% diện tích đất, chủ yếu là đất nông nghiệp của các hộ dân xóm Thuỷ Phong và đất 5% do xã quản lý.

Dù được bàn giao đất, giải phóng mặt bằng, nhưng theo báo cáo tiến độ đến nay chủ đầu tư mới san lấp một phần hạng mục bến xe; Xây dựng xong phần thô của hạng mục cửa hàng xăng dầu, khu giới thiệu trung bày bàng hóa; Xây dựng được một số hạng mục của khu sinh thái như: đào kênh và dựng một số nhà sàn; Xây dựng hoàn thiện đường dân sinh giữa dự án và khu dân cư.

Hiện nay, cỏ dại bao phủ hầu hết hạng mục trong khuôn viên dự án. Nhiều chỗ trở thành nơi tập kết rác, phế liệu xây dựng. Phía bên trong những ngôi nhà cấp 4 có dấu hiệu hư hại, mối mọt…Ngoài một số dãy nhà đã xây, ở phía mặt tiền, chủ đầu tư cũng dựng lên một nhà xưởng làm bằng tôn, bên trong là nơi tập kết nhiều khối gỗ, có nhiều tấm gỗ được cắt xẻ thành ván. Phần còn lại vẫn là bãi đất trống, thành nơi chăn thả trâu bò của người dân. Các lối đi dẫn vào khu nhà đều ngập trong phân gia súc hôi hám, gây ô nhiễm.

Được biết, thời điểm đầu mới thực hiện dự án, do xây dựng khi chưa hoàn thành thủ tục, đồng thời thực hiện một số hạng mục không có trong quy hoạch nên chủ đầu tư này cũng đã từng bị UBND huyện Thanh Chương “tuýt còi” và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng.

Chủ tịch UBND xã Thanh Thuỷ huyện Thanh Chương, ông Hà Hồng Thái thông tin: “Dự án này đã chậm tiến độ nhiều năm nay. Dù nhiều diện tích đã được bàn giao cho doanh nghiệp, tuy nhiên do không triển khai nên đã bị cỏ dại mọc đầy, trở thành bãi chăn thả trâu bò của người dân địa phương…”.

Cũng theo ông Thái, mặc dù chính quyền địa phương đã nhiều lần có ý kiến đôn đốc chủ đầu tư sớm thực hiện dự án theo quy định, thế nhưng chủ đầu tư vẫn không tiến hành. Bất cập nhất là hiện nay nhiều diện tích đất chưa giải phóng mặt bằng xong nằm xen với các khu vực đã giải phóng mặt bằng nên khiến cho việc sản xuất của người dân gặp nhiều khó khăn.

Trao đổi với PV, ông Trịnh Đình Nhã – Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương cho hay “Công trình đầu tư bị đình trễ gây ảnh hưởng đến môi trường đầu tư của huyện. Đến thời điểm này, huyện chưa nhận được phản hồi gì từ phía chủ đầu tư…”.

Dự án treo “bền vững”

Về vấn đề này, theo Sở Công Thương Nghệ An, vào ngày 13/8/2022 Sở cũng đã có văn bản chi tiết về thực trạng dự án xây dựng chợ đầu mối khu vực biên giới và khu kinh doanh tổng hợp này.

Theo đó, văn bản nêu rõ vào ngày 21/12/201, UBND tỉnh Nghệ An đã có Quyết định số 5662/QĐ.UBND-CN cho phép Công ty CP Tân Long khảo sát lựa chọn địa điểm lập quy hoạch xây dựng dự án này. Đến ngày, 13/8/2012, Sở này đã có Công văn số 656/XCT-QLTM gửi UBND tỉnh về việc quy hoạch dự án chợ đầu mối và cửa hàng xăng dầu tại dự án Khu kinh doanh tổng hợp do Công ty CP Tân Long lập và đầu tư.

Ngày 28/8/2012, UBND tỉnh đã có Công văn số 5990/UBND-CN về việc điều chỉnh tên dự án lựa chọn địa điểm quy hoạch trong Quyết định số 5662/QĐ.UBND-CN ngày 21/12/2011 của UBND tỉnh về việc cho phép khảo sát lựa chọn địa điểm từ “Khu kinh doanh tổng hợp và khu phí thuế quan” thành “Chợ đầu mối khu vực biên giới và khu kinh doanh tổng hợp”.

Tiếp đó, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định số 4896/QĐ.UBND-CN ngày 05/12/2012 phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng dự án Chợ đầu mối khu vực biên giới và khu kinh doanh tổng hợp tại xã Thanh Thủy, huyện Thanh Chương và Quyết định số 5831/QĐ.UBND-CNTM ngày 11/12/2015 phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng Chợ đầu mối khu vực biên giới và Khu sinh thái cửa khẩu Thanh Thủy, huyện Thanh Chương. Tuy nhiên, về quy hoạch hệ thống chợ đầu mối, không có quy hoạch xây dựng mới chợ đầu mối tại xã Thanh Thủy, huyện Thanh Chương.

Để hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, Sở Công Thương Nghệ An đã tạo điều kiện cho nhà đầu tư tiếp tục khắc phục các sai phạm và triển khai dự án. Bà Trần Mỹ Hà – Trưởng Phòng Quản lý thương mại sở Công Thương cho hay, Sở đã tham mưu văn bản làm rõ thêm về quy hoạch hệ thống chợ và đề xuất giải pháp xử lý.

Cụ thể, đối với từng hạng mục, như siêu thị ô tô, đề nghị UBND tỉnh cho phép UBND huyện Thanh Chương ra soát, đề xuất bổ sung quy hoạch siêu thị tại Quy hoạch tổng thể mạng lưới phân phối hàng hóa trên địa bàn tỉnh theo quy định; Đối với hạng mục Chợ đầu mối khu vực biên giới, Nếu đổi tên “Chợ đầu mối khu vực biên giới” thành “Chợ cửa khẩu Thanh Thủy” thì phù hợp với quy hoạch phát triển mạng lưới chợ biên giới Việt Nam – Lào đến năm 2020 được phê duyệt tại Quyết định số 6076/QĐ-BCT ngày 15/10/2012 của Bộ Công Thương; Tiếp đó, nếu tiếp tục thực hiện dự án với tên gọi Chợ đầu mối khu vực biên giới, và đề nghị UBND tỉnh có văn bản đề xuất Bộ Công Thương bổ sung quy hoạch chợ đầu mối.

Được biết, ngày 12/8/2020, tỉnh Nghệ An đã có đoàn kiểm tra liên liên ngành về dự án này, trong đó đề nghị UBND tỉnh tổ chức buổi làm việc cùng các sở, ngành liên quan, UBND huyện Thanh Chương và Công ty CP Tân Long để thống nhất về phương án xử lý đối với dự án. Tuy nhiên, từ đó đến nay tất cả vẫn tiếp tục nằm trên giấy.

Có thể thấy, qua nhiều lần dự án này đã được điều chỉnh, qua bản vẽ quy hoạch mà chủ đầu tư in ra thì dự kiến công trình sẽ được xây dựng rất hoành tráng. Thế nhưng, đằng sau sự hoành tráng… trên giấy thì dự án này vẫn đang ngày đêm bị bỏ hoang, gây lãng phí đất đai rất lớn, đồng thời gây nhiều bức xúc trong nhân dân địa phương.